Raszyn, dnia 13.01.2019 r.

Beata Sulima-Markowska
Radna Gminy Raszyn

Wójt Gminy Raszyn
Andrzej Zaręba

INTERPELACJA RADNEJ GMINY RASZYN

Na podstawie art. 24 Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, w związku z podaniem do konsultacji społecznych „Programu Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn”, niniejszym przedkładam uwagi do ww. dokumentu autorstwa dra Wojciecha Rogowskiego, mieszkańca Falent i wnioskuję o ich uwzględnienie w powyższym opracowaniu.

Załącznik - uwagi do PONE dla Gminy Raszyn.
Jednocześnie wnoszę o pełną publikację zgłoszonych uwag.

Zgodnie z terminem określonym w Ustawie o samorządzie gminnym wnoszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania interpelacji oraz o podawanie odpowiedzi do publicznej wiadomości poprzez niezwłoczną publikację w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy, oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty.

/-/ Beata Sulima-Markowska

Załącznik

Uwagi
do „Programu Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn” v. 2018
opracowanego przez Małopolską Fundację Energii i Środowiska

  1. Tytuł dokumentu nie jest precyzyjny. Proponujemy rozważenie nowego tytułu lepiej adresującego problematykę dokumentu: „Programu Ograniczenia Niskiej Emisji w Gminie Raszyn na lata 2019-24”
  2. W dokumencie brak jest:
    1. podstawowych, niezbędnych informacji o zamawiającym,
    2. o osobie koordynującej ze strony zamawiającego,
    3. założeń do programu jakie otrzymaliście Państwo od zamawiającego (opis woli zamawiającego co do poziomu interwencji),
    4. informacji o zespole autorów (imię, nazwisko, tytuł i/lub stopień naukowy, specjalizacja),
    5. o osobie zatwierdzającej dokument do konsultacji.
    Prosimy o uzupełnienie ww braków.
  3. W dokumencie brak jest podsumowania głównych stwierdzeń Państwa programu (tzw. executive summary), pozwalającego szybko zapoznać się z najważniejszymi założeniami i propozycjami programu. Jest to element powszechnie występujący w opracowaniach i publikacja z zakresu polityki publicznej. Prosimy o uzupełnienie tego braku.
  4. W dokumencie nie określono celu przygotowania programu, ani nie przedstawiono diagnozy stanu aktualnego w gminie w zakresie jakości powietrza na rok złożenia zamówienia. Prosimy o uzupełnienie tego braku.
  5. Brak jest również informacji o dotychczasowej realizacji przyjętych wcześniej przez władze gminy Raszyn celów / planów ekologicznych (Plan gospodarki niskoemisyjnej z 2016) i energetycznych (2004) wspomnianych na stronie 8-9. Pragniemy zauważyć, że zgodnie z teorią prakseologii bez tej wiedzy - poznania możliwości i uwarunkowań obecnego stanu - nie jest możliwe opracowanie skutecznego programu i efektywnego wydania środków publicznych. Prosimy o uzupełnienie tego braku.
  6. Ze względu na brak szczegółowej inwentaryzacji wszystkich kotłów/palenisk na terenie gminy opracowanie zostało oparte o szacunki na podstawie wyników ankiety (jedynie 90 szt.) oraz innych ogólnie dostępnych danych i informacji. W dokumencie brak jest określenia na ile metoda ankiety jest poprawna a wyniki ww ankiety reprezentacyjne. Prosimy o uzupełnienie tego braku.
  7. W prezentowanych danych, tabelach, wykresach nie zostało jasno określone, które dane są faktyczne, szacunkowe lub są projekcją. Przykład, na stronie 13 znajduje się zdanie: „Dla sektora budownictwa mieszkaniowego rzeczywiste zużycie energii cieplnej końcowej wyniosło w 2017 roku 548 024 GJ/rok” Powyżej znajduje się informacja, że brak jest takiej informacji i wielkość energii jest wynikiem szacunku na podstawie danych z ankiet. Prosimy o uzupełnienie tekstu o stosowne wyjaśnienia i doprecyzowania.
  8. W dokumencie opracowanym przez fundacje MAFEZ, brak jest bibliografii czyli dokładnego wskazania źródła informacji. To samo dotyczy przypisów pod wieloma tabelami i zestawieniami. Prosimy o uzupełnienie tekstu o stosowne referencje i bibliografię.
  9. Na stronie 13 w podrozdziale 3.3 znajduje się nieprawdziwa informacja, że w gminie Raszyn „istnieje jedynie kilka budynków zamieszkania wielorodzinnego”. Nie jest to prawda. Tylko ma osiedlu w Falentach znajduje się kilkanaście mniejszych i większych budynków wielomieszkaniowych („bloczków”, bloków). Podobnie w kilku miejscach w Raszynie. Nie jest to liczba zaniedbywalna. Prosimy o ustalenie dokładnej liczby budynków tego typu, uwzględnienie ich w modelu oraz poprawienie ww tekstu.
  10. Na stronie 28 znajduje się rysunek 2 będący schematem strat ciepła w budynku jednorodzinnym. Schemat jest nieczytelny gdyż nie zawiera danych procentowych ukazujących kierunki emisji. Brak jest również schematu samego budynku, co czyni rysunek zupełnie nieczytelnym. Prosimy o wyeliminowanie tych braków.
  11. Na str. 30 w tabeli 14 błędnie podano wartość wskaźnika w 2 kolumnie od lewej. W tym polu powinna być liczba 50 a nie 54. Prosimy o wyeliminowanie tego błędu.

Na zakończenie, należy zauważyć, że proponowany przez Państwa zakres realizacji ograniczenia niskiej emisji na lata 2019-24 jest niewystarczający i bardzo niski. Eliminacja szacowanej liczby kotłów/palenisk najniższych grup (klasy) na węgiel i biomasę (szacunek łącznie 985 szt) gdyby zaplanować ją według parametrów zaproponowanych przez Państwo na lata 2019 - 2024, czyli wymiana 6 palenisk rocznie, zajmie to ponad 160 lat !!. Ponadto zaplanowane środki są niewystarczające na przeprowadzenie wymiany planowanych 30 kotłów na instalacje gazowe (str.22). Prosimy o podanie prawidłowych wartości środków finansowych oraz wskazanie jaka jest podstawa do proponowanego tempa realizacji programu (vide pkt 2c) .

Raszyn, dnia 23.01.2019 r.

OŚGK.0003.2.2019.JK(4)

Beata Sulima-Markowska
Radny Gminy Raszyn

W odpowiedzi na interpelację z dnia 13.01.2019 r. ws. Programu Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn udzielam odpowiedzi na poszczególne pytania.
Odpowiedzi oraz wyjaśnienia zostały przygotowane przez Tomasza Lisa Członka Zarządu Małopolskiej Fundacji Energii i Środowiska wykonawcę Programu Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn.
W załączeniu przekazuję również Program Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn z naniesionymi poprawkami.

Zgodnie z programami ochrony powietrza obowiązującymi w województwie mazowieckim obowiązek określenia Programów Ograniczania Niskiej Emisji (dalej: PONE), do 31 grudnia 2018 r., mają samorządy gminne właściwe dla gmin, na terenie których stwierdzono występowanie przekroczeń poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5.
Urząd Marszałkowski na stronie internetowej: https://www.mazovia.pl/komunikaty--konsultacje-spoleczne/komunikaty/art,2581,program-ograniczania-niskiej-emisji-pone.html zamieścił m.in.

  • Spis gmin, dla których istnieje obowiązek sporządzenia PONE,
  • Wskazówki sporządzania Programów Ograniczania Niskiej Emisji.

Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn został opracowany zgodnie ze wskazówkami zawartymi w dokumencie „Wskazówki sporządzania Programów Ograniczania Niskiej Emisji".

Ad. 1
Zmiana tytułu dokumentu jest problematyczna z uwagi na uzyskanie już opinii z RDOŚ w Warszawie w sprawie braku konieczności przeprowadzania Strategicznej Oceny Oddziaływania na środowisko dla projektu dokumentu Programu Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn.

Ad. 2
Informacje wskazane w punkcie 2 nie są wymagane do publikacji w dokumencie zgodnie ze „Wskazówkami sporządzania Programów Ograniczania Niskiej Emisji" jednocześnie są one dostępne w Urzędzie Gminy Raszyn.
Założenia do programu PONE są zawarte w Załączniku nr 4 do uchwały nr 98/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r. w sprawie programu ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu:
„Harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji programu ochrony powietrza, w tym poszczególnych działań średnioterminowych - na okres nie dłuższy niż 5 lat i działań długoterminowych - na okres nie dłuższy niż 10 lat"
Wg tego załącznika do 31 grudnia 2024 roku Gmina Raszyn jest zobowiązana do osiągniecia efektu ekologicznego na poziomie 0,90 Mg/rok PM10, co daje koło 30 kotłów.

Ad.3
Informacje wskazane w punkcie 3 nie są wymagane do publikacji w dokumencie zgodnie ze „Wskazówkami sporządzania Programów Ograniczania Niskiej Emisji"

Ad.4
Cel programu został określony na stronie 21 dokumentu i jest nim „ograniczenie emisji pyłu PM10 o 1,25 Mg/rok".
Diagnoza stanu powietrza w województwie mazowieckim za rok 2018 jest publikowana przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w roku 2019. Podstawą do realizacji PONE jest jednak Program Ochrony Powietrza dla Strefy Mazowieckiej.
Sejmik Województwa Mazowieckiego z dniem 20 czerwca 2017 r. przyjął Uchwałę nr 98/17 zmieniającą uchwałę w sprawie programu ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu.
Załącznik nr 4 do uchwały nr 98/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r. wskazuje następujące działania naprawcze związane z ograniczeniem emisji powierzchniowej dla Gminy Raszyn:

  • Ograniczenie emisji z indywidualnych systemów grzewczych poprzez realizację zadań wskazanych w Programach ograniczenia niskiej emisji (PONE) w gminach, w których występuje obszar przekroczeń. Aktualizacja lub przygotowanie PONE,
  • Gmina Raszyn jest zobowiązana do osiągniecia efektu ekologicznego na poziomie 0,9 Mg/rok PM10.

Ad.5
Sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej nie jest elementem PONE. Zgodnie z punktem 4 podstawą do opracowania Programu Ograniczania Niskiej Emisji jest wymóg zawarty w Programie Ochrony Powietrza dla strefy mazowieckiej. Dodatkowo na stronie 25 zawarto informację że „Urząd Gminy Raszyn złożył wniosek o m.in dofinansowanie wymiany kotłów w gospodarstwach domowych. Projekt uzyskał pozytywną ocenę na etapie oceny formalnej".

Ad.6
Zgodnie z „Wskazówkami sporządzania Programów Ograniczania Niskiej Emisji":
„Inwentaryzacja źródeł ciepła na terenie gminy (inwentaryzację można przeprowadzić metodą tradycyjną, opartą na wypełnianiu ankiet, metodą rejestrową polegającą na analizie danych zawartych w rejestrach administracyjnych lub metodą mieszaną. Badania mogą być pełne oraz reprezentacyjne),"
Zgodnie z opisem na stronie 15 rozdział - 3.3.2 Zużycie energii cieplnej - metoda wskaźnikowa (sprawdzająca), szacunki oparte na podstawie otrzymanych ankiet zostały zweryfikowane poprzez wyliczania metoda wskaźnikową.
Próba ankietowa była reprezentatywna przy założeniu:

  • Wielkość populacji: 6 000,
  • Poziom ufności: 94 %,
  • Wielkość frakcji: 0,9,
  • Błąd maksymalny: 6%.

Do dokumentu na str. 10 dodano zapis o reprezentatywności próby.

Ad. 7
Dokonano stosownej korekty i doprecyzowania w dokumencie.

Ad.8
Zgodnie ze „Wskazówkami sporządzania Programów Ograniczania Niskiej Emisji" bibliografia nie jest wymagana w dokumencie PONE.

Ad. 9
Zmieniono zapis w punkcie 3.3. Jednocześnie informuje, że powierzchnia sektora mieszkalnego wielorodzinnego jest uwzględniona w obliczeniach.

Ad. 10
Dokonano korekty rysunku.

Ad.11
Dokonano korekty błędu.

Podstawą opracowania PONE nie jest Uchwała nr 162/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa mazowieckiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw - zwana antysmogową, lecz Załącznik nr 4 do uchwały nr 98/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r., który wskazuje następujące działania naprawcze związane z ograniczeniem emisji powierzchniowej dla Gminy Raszyn:

  • Ograniczenie emisji z indywidualnych systemów grzewczych poprzez realizację zadań wskazanych w Programach ograniczenia niskiej emisji (PONE) w gminach, w których występuje obszar przekroczeń. Aktualizacja lub przygotowanie PONE,
  • Gmina Raszyn jest zobowiązana do osiągniecia efektu ekologicznego na poziomie 0,9 Mg/rok PM10.

Program Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn zakłada osiągnięcie efektu ekologicznego na poziomie redukcji pyłu PM10 o 1,25 Mg/rok, więc więcej niż jest to wymagane.
Przy założeniu dofinansowania równego 4 000 zł na jeden kocioł zgodnie z regulaminem udzielania dotacji ( str. 35), zaplanowane środki są wystarczające.
Zapisy na stronie 20 dotyczące szacunkowej ilości kotłów do wymiany zostały uzupełnione o wyraz lub:
„Biorąc pod uwagę powyższe szacuje się, że w gminie znajduje następująca ilość palenisk/kotłów w gospodarstwach domowych wymagających wymiany do końca roku 2022 (nie spełniają wymogów dla klas 3, 4 lub 5 wg normy PN-EN 303-5:2012):

  • kotły/paleniska węglowe: 343 szt. lub
  • kotły/paleniska na biomasę: 438 szt."

Celem PONE nie jest spełnienie wymogów „uchwały antysmogowej".

Załączniki:
1. Program Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Raszyn.

Otrzymują:
1. Adresat.
2. a/a.